Het leven tijdens COVID-19

In november 2019 werden in China de eerste gevallen gemeld van een nieuwe ziekte die binnenkort overal ter wereld de krantenkoppen zou halen. Het virus dat deze ziekte veroorzaakte, verspreidde zich en wat vanaf toen COVID-19 werd genoemd, werd op 11 maart 2020 door de Wereldgezondheidsorganisatie uitgeroepen tot pandemie. 

Vanaf dat moment werden de mensen in de meeste landen van de wereld geconfronteerd met opsluitingsmaatregelen die de verspreiding van het virus moesten afremmen om te zorgen voor toegang tot medische hulp voor al diegenen die dat nodig hadden. Niettemin heeft COVID-19 een jaar na het begin van de pandemie het leven gekost aan ten minste 2,6 miljoen mensen over de hele wereld. 

De beperkende maatregelen - zoals beperkingen van de bewegingsvrijheid, maatregelen om thuis te blijven en de sluiting van openbare ruimten - hebben ons allemaal getroffen. Mensen die al met discriminatie en moeilijkheden werden geconfronteerd, zoals LGBTQI+-personen, zijn echter harder door de pandemie getroffen. 

LGBTQI+ personen en COVID-19

Mensen uit de LGBTQI+-gemeenschap ervaren al een groter gevoel van eenzaamheid en uitsluiting. De opsluitings- en sociale-afstandsmaatregelen hebben dit nog verergerd - veel LGBTQI+-mensen hebben hun banden met de gemeenschap en hun ondersteunende sociale connecties en omgeving verloren.

Als gevolg van de geldende maatregelen zijn sommige queer mensen in onvriendelijke situaties terechtgekomen - bijvoorbeeld bij homofobe of transfobische familieleden of mishandelende partners, waardoor hun situatie moeilijker te dragen is. Ook hebben de meeste LGBTQI+-verenigingen die gewoonlijk steun verlenen en die queermensen helpen sociale banden te ontwikkelen, hun diensten teruggeschroefd en zijn zij niet in staat geweest die rol te vervullen.  

Omdat queer mensen al kwetsbaarder zijn voor gezondheidsproblemen, was het afgelopen jaar voor sommigen van hen bijzonder moeilijk. Enerzijds hadden LGBTQI+-personen, omdat ze minder sociale bescherming genieten dan de algemene bevolking, minder toegang tot behandelingen en medische hulp als ze COVID-19 opliepen. Anderzijds maakten de beperkingen het moeilijker om toegang te krijgen tot medicijnen en behandelingen voor mensen met hiv, boden ze minder mogelijkheden om zich te laten testen en behandelen voor soa's, maar beperkten ze ook de toegang tot medische behandelingen en operaties voor transpersonen. Ten slotte wordt de LGBTQI+-gemeenschap in het bijzonder getroffen door geestelijke gezondheidsproblemen - ook de toegang tot psychologische ondersteuning werd het afgelopen jaar beperkt en beperkt.

Van individuele situaties naar de situatie van de LGBTQI+-gemeenschap als geheel: het afgelopen jaar zijn de sociale evenementen afgelast die gewoonlijk helpen onze gemeenschap te versterken en nieuw leven in te blazen. Meer dan 220 Pride-festivals en -parades - en ontelbare feesten - werden overal ter wereld afgelast. Tentoonstellingen, filmfestivals en andere culturele evenementen die ons helpen aan de wereld te tonen wie we zijn, werden uitgesteld. Sportevenementen voor de gemeenschap - zoals de Eurogames die in onze buurstad Düsseldorf zouden plaatsvinden - werden afgelast.

De permanente queerruimtes hebben ook te lijden gehad onder de beperkingen van de pandemie. De LGBTQI+-verenigingen die het weefsel van de queergemeenschappen vormen, zijn ernstig verzwakt door het gebrek aan inkomsten die ze nodig hebben om hun missies uit te voeren - missies die ze ook niet naar behoren hebben kunnen uitvoeren. Bovendien lopen de queerbars en uitgaansgelegenheden die zich op sommige plaatsen - zoals Brussel - al in een moeilijke situatie bevonden, nu een groot risico om niet meer open te gaan zodra de COVID-19-crisis voorbij is. Al deze ruimtes zijn nochtans essentieel voor onze gemeenschap. Zelfs als sommige ervan online aanwezig kunnen blijven - zoals bijvoorbeeld Cabaret Mademoiselle - dan nog zullen alle LGBTQI+'ers hun steun moeten verlenen zodra deze gelegenheden weer opengaan, om te voorkomen dat ze verdwijnen. 

LGBTQI+ mensen de schuld geven van COVID-19

Bovenop de moeilijke situaties werden queer mensen ook nog eens geconfronteerd met allerlei onaanvaardbare beschuldigingen. Door de geschiedenis heen zijn pandemieën vaak toegeschreven aan LGBTQI+-mensen en gebruikt om de repressie tegen queer mensen op te voeren - vaak vanwege een onjuiste interpretatie van het bijbelse verhaal over Sodom.

Reeds in de 6e eeuw gaf de Romeinse keizer Justinianus mannen die seksuele betrekkingen hadden met mannen de schuld van een reeks pestuitbraken. Dit leidde tot een sterke repressie tegen die mannen, die de keizer gebruikte om zijn macht en inkomsten te vergroten. In de jaren 1340 namen Italiaanse steden strenge repressiemaatregelen en begonnen heksenjachten tegen mannen die seksuele betrekkingen hadden met andere mannen, nadat de pandemie van de Zwarte Dood meer dan de helft van hun bevolking had gedood. 

We denken misschien dat deze gedragingen tot het verleden behoren. Toch bood de COVID-19 pandemie in sommige landen een nieuwe kans om LGBTQI+'ers op dezelfde manier te vervolgen. De pandemie kreeg de schuld van homoseksuelen in landen als Turkije en Oekraïne. Ze werd gebruikt als excuus om homo's in Oeganda lastig te vallen en op te sluiten. De Hongaarse president kon er speciale bevoegdheden aan ontlenen, die hij vervolgens in de eerste plaats gebruikte om transseksuelen te vervolgen, door het hun onmogelijk te maken hun naam en het geslacht op hun identiteitsbewijzen te veranderen. Het uitbreken van gevallen in een homoclub in Seoel heeft homo's gestigmatiseerd in een land waar de tolerantie toch al beperkt is. Ook hebben we de afgelopen maanden een religieuze leider horen beweren dat het vaccin voor COVID-19 mensen homo zou maken. 

Deze aanvallen tegen LGBTQI+-mensen zijn onaanvaardbaar en gebaseerd op achterhaalde overtuigingen. Toch hebben queer mensen niet altijd het goede voorbeeld gegeven in deze pandemie. De feesten in Puerto Vallarta - waar een boot overvol met homo's zonk terwijl de crisis in Mexico op zijn hoogtepunt was - zorgden voor een polemiek over hoe mensen uit de LGBTQI+ gemeenschap zich gedroegen. Het instagramaccount GaysOverCovid leidde de aanklacht tegen leden van de gemeenschap die ervan werden beschuldigd zich niet om anderen te bekommeren en de overtuiging aanwakkerden dat LGBTQI+'ers de schuld waren van de verspreiding van het virus. 

Deze pandemie liet niet alleen zien hoe LGBTQI+-mensen kwetsbaarder kunnen zijn wanneer ze met een dergelijke gezondheidscrisis worden geconfronteerd, maar ook hoe onze gemeenschap het risico loopt te worden verzwakt door dit soort crises, en ook hoe oude overtuigingen over LGBTQI+-mensen gemakkelijk weer kunnen worden aangewakkerd - ondanks alle vooruitgang die de afgelopen decennia is geboekt op het gebied van de inclusie en erkenning van LGBTQI+-mensen.

De crisis in COVID-19 laat zien welke zwakke punten onze positie in de samenleving nog steeds bedreigen en hoeveel werk ons in de toekomst nog te doen staat om ervoor te zorgen dat homo's volledig geïntegreerd en volledig beschermd zijn. 

Luister naar KET Talks Podcasts nu op Spotify, YouTube, IGTV, Deezer en Apple Podcasts!

Geniet van deze derde aflevering van de Brusselse queer podcast en voel je vrij om ons je feedback te geven op Facebook en Instagram.