Thymios Fountas: Het uitdagen van genderstereotypen in Sauvez Bâtard

Thymios Fountas is een toneelschrijver en theatermaker wiens werk queer identiteit, sociale kwesties en poëtische verhalen verkent. Zijn recente toneelstuk, Sauvez Bâtard, van 5 tot 9 november te zien in Studio Varia, mengt humor met sciencefiction en onderzoekt overleven en liefde. De Koninklijke Academie voor Franse Taal- en Letterkunde van België kende hem de Grote Prijs voor Podiumkunsten toe.

Vertel ons iets over jezelf. Wat is je reis geweest? 

"Ik ben Thymios, ik ben theatermaker en toneelschrijver. Ik ben geboren in Kopenhagen uit een Belgische moeder en een Griekse vader. Ik kwam op 3-jarige leeftijd aan in België, eerst in Brussel, daarna in een klein dorpje in de Famennes, vlakbij Dinant. Zoals veel homoseksuele mensen die op het platteland opgroeiden, had ik te kampen met het gebrek aan positieve LGBTQ+ figuren om me heen. Ik begon piano te spelen toen ik 9 was en wilde daar mijn carrière van maken. In die tijd nam muziek in het algemeen, maar ook het internet (fanficties schrijven, videospelletjes spelen, chatten met andere queer mensen) een grote plaats in mijn leven in. Maar een zekere eenzaamheid die met die twee activiteiten gepaard ging, was niet helemaal bevredigend. Op 19-jarige leeftijd besloot ik naar Parijs te verhuizen en begon ik toneellessen te volgen. In het theater vond ik een ruimte van vrijheid en speelsheid. In Parijs ontmoette ik veel queer en trans activisten die me hielpen mijn politieke bewustzijn te ontwikkelen. Ik werd ook verliefd. Heel vaak. Het was een mooie puinhoop! Terug naar Brussel studeerde ik acteren aan een toneelschool. Bekrompen mensen en discriminatie waarmee ik daar werd geconfronteerd, ondermijnden het vertrouwen dat ik had in mijn eigen stem. Theater kon niet alleen maar gaan over het bestendigen van geweld door middel van mannelijke blikken, genderstereotypen en etnisch-culturele hegemonie, waarbij steeds weer dezelfde oude verhalen worden verteld. Zo besloot ik mijn eigen werk te maken." 

Wat zijn uw huidige of toekomstige projecten? 

"In april 2023 heb ik mijn eerste voorstelling gemaakt, genaamd Sauvez Bâtard (Red Bastaard). Het is een poëtisch sciencefictiontheaterstuk dat zich afspeelt in een wereld waar de hemel is verdwenen. Er is een moord, een maffe rechtszaak en natuurlijk een liefdesverhaal. Aangezien het hoofdpersonage, Bâtard genaamd (hij is een echte lastpak, geloof me) een dichter is, is het hele stuk op een zeer poëtische manier geschreven: ritmisch en vol hallucinerende beelden. Voor mij stelt het de volgende vraag: hoe kan liefde mogelijk zijn als je vastzit aan je overlevingsmodus? De twee geliefden trotseren hun precaire omstandigheden met twee verschillende strategieën: de ene wordt gedreven door succes en zoekt wanhopig naar sociale goedkeuring, de andere houdt vast aan zijn poëtische praktijk alsof er geen morgen is. En die is er inderdaad niet. Hoewel het verhaal erg donker en somber lijkt, houd ik niet van miserabilisme. Het is ook erg grappig! Voor mij is humor heel belangrijk en ik schrijf graag moppen. Ik zie het als een daad van verzet en vrijgevigheid. De tekst is vorig jaar gepubliceerd (L'arbre de Diane editions) en de voorstelling toert nu. Je kunt de voorstelling in november dit jaar zien in Théâtre Varia in Brussel. Mijn volgende schrijfproject gaat over post-Internet seksuele praktijken die gebaseerd zijn op zicht, fantasieën en zelfhypnose. Het is nog maar het prille begin, dus meer kan ik er nu nog niet over zeggen...!" 

Wat betekent het voor jou om deel uit te maken van de Brusselse queer gemeenschap? 

"Voor mij is politiek sterk als het geworteld is in ervaring. Ik heb er niet voor gekozen om homo te zijn, maar ik kies ervoor om het deel te laten uitmaken van mijn werk. Zoals zoveel delen van mijn identiteit, laat ik het doorwerken in mijn werk en hoop ik dat het andere queer mensen kan raken en inspireren. Ik zie identiteit echter niet als iets vastomlijnds, het is altijd een proces. Brussel is een levendige en diverse stad. Omdat het geen grote stad is, voelt de queer gemeenschap soms aan als een dorp - iedereen kent iedereen. De dynamiek, de creativiteit en het gevoel van gemeenschappelijkheid maken Brussel, ondanks haar omvang, uitzonderlijk. Het is soms moeilijk voor mij om het gevoel te hebben dat ik bij een groep of gemeenschap hoor, dus dat maakt deze vraag lastig! Hoewel ik me echt verbonden voel en ik hier veel mooie wezens heb ontmoet, door vriendschappen of samenwerkingen."  

Wat zijn je queer invloeden? 

Ik hou van kunstenaars met een sterke esthetiek en een echt gevoel voor drama en absurdisme, vooral als het om cinema gaat. Ik denk aan Gregg Araki, Bertrand Mandico en Ryan Trecartin & Lizzie Fitch om er maar een paar te noemen. Elk van hun werken speelt op zijn eigen manier met genres, daagt onze smaak uit en genereert nieuwe affecten. Dat is ook waar queerness over gaat, toch? Je verzetten tegen hegemoniale verhalen door nieuwe normen te creëren. In de literatuur zou ik kiezen voor de hallucinaties van Virginia Woolf en de brutaliteit van Jean Genet. 

Welke Brusselse of Belgische queer initiatieven vind je leuk? 

Spontaan zou ik Bye Bye Binary zeggen. Ik heb echt bewondering voor de manier waarop zij bijdragen aan inclusief schrijven. Hun werk is zo cool! Het is elegant, speels en altijd leesbaar. Een goede manier om de beoordelingen van conservatieven te ontkrachten die zeggen dat inclusief schrijven te complex en lelijk is. Het opent ook perspectieven voor non-binair / non-gendered artistiek schrijven op het gebied van poëzie en literatuur. Ik wil ook graag de drag-optredens noemen van het collectief "Not Allowed / Glitters Time" dat tijdens covid werd gevormd door Drag Couenne, Dame Lylybeth, Blanket La Goulue, Rose Gigot & anderen. Tijdens deze donkere tijden bracht hun werk ons echt de "glitters" die we nodig hadden, op een gevoelige en politieke manier. Hun individuele doorbraak sindsdien is te danken aan hun geweldige talent; het illustreert ook een van mijn favoriete Brusselse kwaliteiten: de levendige interesse voor de underground scene. 

Foto's van Margot Briand, A. Piemme / AML, Théo Mauroy & Laurent Poleo-Garnier.